چیستی، امکان و ملزومات فلسفه تطبیقی

Authors

غلامعلی حدادعادل

دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تهران

abstract

مقایسه میان فیلسوفان و نظام های فلسفی از صدر تاریخ فلسفه تا روزگار ما همواره وجود داشته، چنانکه فارابی مؤسس فلسفه اسلامی در کتاب الجمع بین رأی الحکیمین، به نوعی تطبیق میان فلسفه های افلاطون و ارسطو پرداخته است. مع هذا این پل ماسون اورسل در اوایل قرن بیستم با انتشار کتاب فلسفه تطبیقی (1931) بود که با دیدگاهی تاریخ محور و با توجه به مرکزیت اندیشه غربی، بحثی منسجم و روش مند را در این باب آغاز و به بررسی تطبیقی آراء و دیدگاه های فلسفی پرداخت. این مقاله ضمن تأمل در چیستی، امکان، ضرورت، شرایط و مقاصد فلسفه تطبیقی به زمینه فکری فرهنگی طرح فلسفه تطبیقی و وضعیت و آسیب شناسی آموزش و پ‍ژوهش آن در ایران معاصر پرداخته و در گامی ایجابی به معرفی و تحلیل سه الگوی فلسفه تطبیقی در دوره معاصر ـ یعنی رویکرد تطبیقی اتین ژیلسون، هانری کربن و توشیهیکو ایزوتسو با توجه به آثار تطبیقی این محققان ـ که نشانگر امکانات و محدودیت های فلسفه تطبیقی با توجه به سنت فلسفه اسلامی است، می پردازد. تأمل در باب موقعیت محوری «کانت» در تاریخ فلسفه غربی و اهمیت توجه به آن در مطالعات تطبیقی فلسفه، بخش پایانی این مقاله است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

چیستی فلسفه تطبیقی؛ بررسی تحلیلی

برای نظام یافتن مطالعات تطبیقی در فلسفه، ضروری است تصویری روشن از چیستی فلسفه‌ی تطبیقی وجود داشته باشد. برای به دست آوردن این تصویر روشن، باید مؤلفه‌های معتبر در تعریف فلسفه‌ی تطبیقی از دیدگاه پژوهش‌گران این رشته شناخته شود. مهم‌ترین مفهوم در فلسفه‌ی تطبیقی، مقایسه است. مقایسه در فلسفه‌ی تطبیقی مفهومی محوری است. البته این مفهوم، غایتِ فلسفه‌ی تطبیقی نیست، بلکه ابزاری برای رساندن پژوهش‌گر به هدف ...

full text

فلسفه تطبیقی؛ امکان یا امتناع

فلسفه تطبیقی در دوره معاصر به یکی از مباحث فلسفی جذاب در حوزه مطالعات تطبیقی تبدیل شده است. به نحوی که وقوع چنین فلسفه‌ای سخن گفتن از امکان آن را امری زائد و بیهوده می‌نمایاند. این نوشتار بر آن است، رهیافت‌های متنوع و مختلف درباره امکان یا امتناع فلسفه تطبیقی را بررسی کرده، در پایان با جانبداری از یک رهیافت ایجابی، روش، موانع و فواید آن را به دقت بازکاوی نماید.

full text

تحلیل امکان و چیستی فلسفه آفریقایی بر اساس خوانش میان فرهنگی هاینتس کیمرله از تاریخ فلسفه

در این نوشتار دیدگاه هاینتس کیمرله را درباره امکان، چیستی و موانع تحقق فلسفه آفریقایی توصیف و تحلیل میکنیم. کیمرله تحت تأثیر هرمنوتیک گادامر از امتزاج افقهای فهم برای گفتگومیان دو فرهنگ سخن می گوید. به نظر او برای اینکه فرهنگ های مختلف در تعامل با هم قرار گیرند، لازم است که ضمن حفظ هویت فرهنگی، از مرکزیت گرایی فاصله بگیرند تا امکان گفت و گو میان آنها فراهم شود. بر اساس خوانشی که پس از رواج استع...

full text

چیستی و ماهیت فلسفه اسلامی

مقاله پیش رو پس از ذکر مقدمه و ضرورت بحث به این سه سوال محوری موضوع پاسخ داده است : 1. آیا اساساً علوم و فلسفه میتوانند وصف اسلامی و غیر اسلامی به خود بگیرند؟ 2. آیا ماهیت فلسفه رایج عربی است ؟ 3. آیا ماهیت فلسفه رایج اسلامی است ؟ با نقد و بررسی سخنان منتقدین ، اسلامی بودن فلسفه به اثبات رسید . و به پرسش دوم پس از نقل و بررسی نظریات نژادگرایانه مستشرقان و نژادگرایانه عربی پاسخ منفی ونیز نقد ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
راهبرد فرهنگ

جلد ۷، شماره ۲۸، صفحات ۷-۲۷

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023